هرگاه سخن از مقوله‌ای به عقب‌ماندگی – ولو در محال روشنفکری و آکادمیک به میان می‌رود – بلافاصله اذهان به سوی نقش استعمارگران، امپریالیست‌ها و مهره‌ها و عوامل سرسپرده روس و انگلیس و جلوگیری از به ثمر نشستن استعدادهای لایزال خفته در این سرزمین متوجه می‌شود و توطئه‌های دشمنان این آب و خاک عامل اصلی عدم پیشرفت و عقب‌ماندگی ایران محسوب می‌شود. ما چگونه ما شدیم از معدود تلاش‌هایی است که به جای پرداختن به نظریه مشهور (و البته پر طرفدار) توطئه، بدون رفع اتهام و عسل تعمید استعمارگران و عوامل خارجی، سبب اصلی را در داخل این سرزمین و در میان عوامل تاریخی و جعرافیایی خاص ایران جستجو می‌کند و توطئه‌ها و دسیسه‌های عوامل خارجی را نه علت که معلول عقب‌»اندگی ایران می‌داند.

بی‌گمان کمبود منابعی که با چنین رویکردی به این موضوع نگریسته باشند در کنار روان بودن متن و پرهیز از کلیشه‌های رایج شده است کتابی که اینک در اختیار شماست پس از پانزده چاپ هنوز مورد توجه پژوهشگران و علاقمندان به تاریخ قرار گیرد.
 

مطالعه 20صفحه ابتدایی کتاب