«محيط پيدايش اسلام»، سلسله گفتاري از شهيد آيت‌الله دكتر بهشتي است كه در آخرين شنبه هر ماه ميلادي در سال‌هاي 1345 ـ 1346(1966ـ1967) در مركز اسلامي هامبورگ در جمع عده‌اي از دانشجويان و علاقه‌مندان به مطالعات اسلامي ايراد گرديده و آخرين جلسه آن در تاريخ 6 آبان 1346 (28 اكتبر 1967) بوده است. نخستين بخش اين گفتارها به روش تحقيق دربارة اديان اختصاص يافته و در بخش‌هاي بعدي با نگرشي پژوهشگرانه و همه‌جانبه، محيط پيدايش اسلام در شبه‌جزيرة عربستان و همسايگان آن يعني ايران، روم، مصر و حبشه مورد بررسي قرار گرفته است كه متأسفانه نوار گفتار مربوط به روم عليرغم تلاشي كه جهت يافتن آن صورت گرفت، بدست نيامد. با وجود اين، از آن‌جا كه مجموعة بحث و همچنين سبك و روش آن جالب و بديع بود، دريغمان آمد كه به خاطر اين نقيصه، از انتشار اصل اين سلسله گفتار خودداري كنيم، به‌ويژه آن‌كه شهید بهشتي در آغاز هر بحث، تلخيصي از آن‌چه در جلسات قبل گفته شده را تكرار نموده‌ و از اين جهت رشتة كلام در طول بحث محفوظ مانده است.